Edizione e traduzione di opere mediche latine della Tarda Antichità

PRIN 2022. Università degli Studi di Perugia (PI)
con la collaborazione delle unità di ricerca
delle Università di Torino e di Palermo

Hippocrates – De aere, aquis, locis; Aphorismi; Prognoistica /- on (Capsula eburnea, Secreta, Signa vitae et mortis); Diaeta; Dynamidia; Epistula ad Antiochum/Antigonum regem; Epistula ad Maecenatem; Epistula de sanguine cognoscendo; Indicia valetudinum; Liber chirurgiae; De mulierum affectibus; De natura hominis; De septimanis (De hebdomadibus); De victus ratione

Edizione
di riferimento

Reference edition

Traduzione

Translation

Studi

Studies

Hippocrates – De aere, aquis, locis; Aphorismi; Prognoistica /- on (Capsula eburnea, Secreta, Signa vitae et mortis); Diaeta; Dynamidia; Epistula ad Antiochum/Antigonum regem; Epistula ad Maecenatem; Epistula de sanguine cognoscendo; Indicia valetudinum; Liber chirurgiae; De mulierum affectibus; De natura hominis; De septimanis (De hebdomadibus); De victus ratione

edizione di riferimento

reference edition

De aere, aquis, locis: Hippokrates, De aeribus aquis locis: interlineare Augabe der spätlateinischen Übersetzung und des Fragments einer Hochmittelalterlichen Übersetzung, hrsg. von H. Grensemann, Bonn 1996.

Aphorismi: I. Müller-Rohlfsen, Die lateinische ravennatisctische Übersetzung der hippokratischen Aphorismen aus dem 5./6. Jahrhundert n. Chr ., Textkonstitution auf der Basis der Übersetzungscodices, Hamburg 1980.

Prognostica/-on (Capsula eburnea, Secreta, Signa vitae et mortis):

Diaeta

Dynamidia: A. Ferraces Rodríguez, Estudios sobre textos latinos de fitoterapia entre la Antigüedad Tardía y la Alta Edad Media, A.Coruña 1999.

Epistula ad Antiochum/Antigonum regem

Versione A: E. LIECHTENHAN, J. KOLLESCH, D. NICKEL, Marcelli De medicamentis liber (1968), pp. 18-25.

Versione B (frammenti):

  • H. von NEUENAR, Octauii Horatiani Rerum medicarum libri quatuor (1532) p. 91-93.
  • J. SILLIG, C. Plinii Secundi Naturalis historiae libri XXXVII V (1851).
  • M. HAUPT, Varia, “Hermes IV”1879, pp. 156-157.
  • K. SUDHOFF, Codex medicus Hertensis (1917) p. 288.
  • R. LAUX, Ars medicinac (1930) p. 430-432.

Versione B’: H. STADLER, Epistola Pseudohippocratis, ALL XIl (1902) p. 21-25.

Versione B’ (frammenti):

  • A. THORER, De re medica (1528) fol. 3v-4r.
  • K. SUDHOFF, Latinische Texte über den Rhythmus der Säftebewegung im Gleichklang mit den Juhreszeiten, samt Nachigleichen- und Sonwends- Diätetik: AGM XI (1919) p. 206-211.

Versione C: A: NELSON Axel, Zur pseudohippokratischen Epistula ad Antiochum regem, in Symbolae philologicae O. A Danielsson octogenario dicatae ad Antiochum (Uppsala A. B. Lundequist 1932) p. 203-217

Versione C (frammenti)

  • A. THORER, De re medica (1528) fol. 2v-3r.
  • F. HARTMANN, Die Literatur von Fruh- und Hochsalerno und der Inhalt des Breslauer Codex Salernitanus, mit erstmaliger Veröffentlichung zweier Traktate aus dieser Handschrift. Anonymus: De morbis quattuor regionum corporis; (Ursonis): De saporibus et numero eorundem, samt Wiederabdruck der Schrift: De obseruatione minutionis : Med. Diss. Leipzig 1919.
  • E. MASKE, Auszug aus der Inaugural-Dissertation [Leipzig 1920]. Der Münchner Codex Latinus 4622 und sein medizinischer Inhalt (Zeulenroda s.d.) pp. 13-14.

Epistula ad Maecenatem: Epistula ad Mecenatem: Marcellus de medicamentis ed. Niedermann/2Liechtenhan, Corp. med. lat. V (1968) pp. 26–32.

Epistula de sanguine cognoscendo: D. BLANKE, Die pseudohippokratische Epistula de sanguine cognoscendo, Med. Dis. Bonn 1974.

Indicia valetudinum: H. Kühlewein, Beiträge zur Geschichte und Beurtheilung der hippokratischen Schriften (1884), p. 123.

Liber chirurgiae: D. DE MOULIN, De heelkunde ((1964), p. 92-105.

De mulierum affectibus: De conceptu, Estratti di un’antica traduzione latina del Περὶ γυναικείων pseudoippocratico l. I, introduzione di I. Mazzini, testo critico di G. Flammini, rivisto da I. Mazzini Bologna 1983.

De natura hominis:

  • I. MAZZINI Innocenzo, De natura humana. Estratti di un’antica traduzione latina parzialmente inedita del Peri physios anthropou di Polibo, Romanobarbarica VII (1982-1983) p. 255-271.
  • M. E. VÁZQUEZ BUJÁN, La antigua traducción latina del tratado De natura humana del Corpus Hippocraticum, Revue d’histoire des textes XII-XIII (1982-1983) p. 387-396.

De septimanis (De hebdomadibus): W. F. Roscher, Die hippokratische Schrift von der Siebenzahl in ihrer vierfachen Überlieferung zum erstenmal herausgegeben und erläutert, Paderbornn 1913.

De victus ratione: C. Deroux – R. Joly, La version latine du livre I du traité pseudo-hippocratique Du régime (editio princeps), in Lettres latines du moyen âge et de la Renaissance, Recueil édité par G. Gambier, C. Deroux, J. Préaux, Bruxelles 1978, 129-151.

De observantia ciborum. Traduzione tardo-antica del Περὶ διαίτης pseudoippocratico l. II, introduzione, testo critico ed index verborum memorabilium a cura di I. Mazzini, Roma 1984.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hippocrates – De aere, aquis, locis; Aphorismi; Prognoistica /- on (Capsula eburnea, Secreta, Signa vitae et mortis); Diaeta; Dynamidia; Epistula ad Antiochum/Antigonum regem; Epistula ad Maecenatem; Epistula de sanguine cognoscendo; Indicia valetudinum; Liber chirurgiae; De mulierum affectibus; De natura hominis; De septimanis (De hebdomadibus); De victus ratione

traduzione

translation

Hippocrates – De aere, aquis, locis; Aphorismi; Prognoistica /- on (Capsula eburnea, Secreta, Signa vitae et mortis); Diaeta; Dynamidia; Epistula ad Antiochum/Antigonum regem; Epistula ad Maecenatem; Epistula de sanguine cognoscendo; Indicia valetudinum; Liber chirurgiae; De mulierum affectibus; De natura hominis; De septimanis (De hebdomadibus); De victus ratione

studi

studies